Psikiyatride  Güncel Yaklaşımlar - Current Approaches in Psychiatry 2011; 3(2):214-231  (Çevrimiçi  yayın tarihi - Online publication date: 04 Şubat 2011 / February 04, 2011)
 
  Sağlık Çalışanlarının Ruhsal Hastalıklara Yönelik Tutumları: Son 10 Yılda Türkiye'de Yapılan Çalışmalar
  Attitudes of Health Professionals towards Mental Disorders: Studies in Turkey during the Last Decade
   
  Burcu Arkan, Kerime Bademli, Zekiye Çetinkaya Duman
   
  Özet
  Ruh sağlığında belirgin bozukluğu olan insanlar toplum içerisinde çoğunlukla farklı olduklarını konuşma ve hareketleri ile ortaya koyarken, bu farklılık toplumda onlarla ilgili bazı tutumların oluşmasına neden olmaktadır. İçinde yaşadığı toplumun bir üyesi olan sağlık çalışanlarının psikiyatri hastalarına karşı tutumları olumsuz olabilmektedir. Sağlık hizmeti veren ve toplum içinde sağlık konusunda “danışman” ve “model” işlevi gören sağlık çalışanlarının hastaları dışlayıcı ve damgalayıcı yaklaşımları bu hastaların tedavi için başvurmalarını engelleyici bir rol oynamaktadır. Bu nedenle günümüzde yapılan tutum araştırmaları sağlık çalışanlarının tutumlarını belirlemeye yönelmiştir. Yapılan çalışmaların büyük bir çoğunluğu psikiyatri hekimlerinin, pratisyen hekimlerinin, psikiyatri dışı uzman hekimlerinin ve tıp fakültesi öğrencilerinin ve çok az çalışma da hemşireler ve hemşirelik öğrencilerinin tutumlarını incelemeye odaklanmıştır. Bu değerlendirme ile Türkiye’de hemşire ve hemşirelik öğrencilerinin de yer aldığı sağlık çalışanlarının psikiyatri hastalarına ve hastalıklarına yönelik tutumları konusunda son 10 yılda yapılmış olan araştırmalar gözden geçirilerek, konu ile ilgili bilinenleri ve farklılıkları ortaya koymak amaçlanmıştır. Yapılan araştırmalar öğrencilerin ve kurumlarda çalışan sağlık çalışanlarının psikiyatri hastalarına ve hastalıklarına yönelik tutumun son 10 yılda değişiklik göstermediğini, hala reddedici ve dışlayıcı olduğunu göstermiştir. Bu nedenle ülkemizdeki tıp ve hemşirelik eğitiminde ruhsal hastalıklara yönelik olumsuz tutumları azaltmaya yönelik konu içeriklerinin tüm eğitim yıllarına ve mezuniyet sonrası eğitimlerde de sürekliliğine yönelik müfredat içerikleri düzenlenmelidir. Ayrıca ruhsal hastalıklara yönelik tutumları etkileyen faktörlerin daha kapsamlı bir biçimde tekrar gözden geçirilmesi, özel eğitim ve araştırma programlarının oluşturulmalıdır.
  Anahtar Sözcükler: stigma, damgalama, etiketleme, tutum, bakış açısı, ayrımcılık, sağlık çalışanları
   
  Abstract
  People with mental disorders often manifest their extraordinary characters through their speech and behavior, which in turn creates reactionary attitudes in society. In the same manner, health professionals, as members of the society, can express negative attitudes towards psychiatry patients. Since they provide health services and serve as “consultants” and “role models” for the well-being of people, their discriminating and stigmatizing attitudes may also preclude the involvement of these patients in medical care. Therefore, attitude researches today primarily focus on to analyze the attitudes of health professionals. While a majority of the studies include psychiatrists, general practitioners, specialists and medical students, only a limited number of studies refer to staff nurses and nursing students. The review of literature in this study, therefore, was limited with the researches carried out in the last decade. The aim of this study was to analyze the attitude researches focused on the attitudes of health professionals, especially those of nursing and nursing students in Turkey, and to clarify the similarities and differences with relevant studies. The results of the review illustrated that the attitudes of health professionals towards psychiatry patients and psychiatric disorders have not changed for the last ten years and remained fundamentally discriminating and refusing. The medical curricula in Turkey should be redesigned so as to raise awareness in the course contents of medicine and nursing schools against the negative attitudes during both undergraduate and postgraduate education. Moreover, a more inclusive review of the factors that may have influenced the attitudes towards mental illnesses should be carried out and specially designed education and research programs should be implemented.
  Keywords: stigmatization, social stigma, attitude, perspective, discrimination, health professionals
    
  Full Text /Tam Metin  [PDF]  [DjVu]