Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar - Current Approaches in Psychiatry 2011; 3(1):163-213 (Çevrimiçi yayın tarihi - Online publication date: 10 Ocak 2011 / January 10, 2010) |
|
Kimlik Gelişimi ve Kimlik Biçimlenmesi: Kuramsal Bir Değerlendirme | |
Identity Development and Identity Formation: A Theoretical Assessment | |
Hasan Atak | |
Özet | |
İnsan yaşamında değişimlerin yoğun olarak yaşandığı dönemlerden biri olan ergenliğin temel görevinin kimlik gelişimi olduğu ileri sürülmektedir. Son yıllardaki gelişim psikolojisi çalışmaları, kimlik gelişiminin ergenlikte başlamasına karşın, yetişkinliğe geçiş yıllarında yoğunlaştığını önermektedir. Bu yazıda, kimlik konusu kuramsal olarak ve deneysel çalışmalar bağlamında ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Literatürde, kimlik konusunda birkaç temel kuramın yanında oldukça farklı açıklamalar ve modeller dikkati çekmektedir. Kimlik konusuyla ilgili araştırmaların da diğer psikososyal çalışma konularına göre daha fazla olduğu söylenebilir. Bu yazıda kimlikle ilgili temel açıklamaları yapan kuramlarla (Erikson, Marcia, Berzonsky, Waterman gibi), içerisinde kimliğe değinen kuramlara (Blos, Arnett, Kegan gibi) yer verilmiştir. Kimlikle ilgili kuramlar kimlik keşfi, kimlik statüleri ve kimlik stilleri ana başlıklarında altında ele alınmıştır. Türkiye’deki kimlik çalışmalarına bakıldığında neredeyse tüm çalışmaların kimlik statüleri ile ilgilidir. Kimlik gelişimi konusunda Türkiye’de yapılacak çalışmalarda, yeni kuramların ve yönelimle-rin dikkate alınması gerekli görünmektedir. | |
Anahtar Sözcükler: kimlik, yetişkinliğe geçiş, kimlik biçimlenmesi, ergenlik | |
Abstract | |
Basic function of adolescence -one of the human life periods when physical and mental changes are experienced most heavily- is suggested to be identity development. Recent developmental psychology studies hypothesized that identity development starts during adolescence but intensifies during transi-tion to adulthood. This study addresses identity concept, in detail, from a theoretical point of view and in the scope of empirical studies. Literature offers quite different explanations and models as well as a few basic theories in this framework. The number of studies on identity subject is higher than the number of studies on other psycho-social study subjects. This study presents the theories offering basic explanations about identity (such as the works of Erikson, Marcia, Berzonsky, Waterman) and the theories referring to identity (such as the works of Blos, Arnett, Kegan). Theories related to identity are addressed under the titles of identity exploration, identity status and identity styles. Almost all of the identity studies conducted in Turkey focused on identity status. In this context, new theories and tendencies may be taken into consideration in the studies to be made in Turkey on identity development. | |
Keywords: identity, transition to adulthood, identity formation, adolescence | |
Full Text /Tam Metin [PDF] [DjVu] |