İLKELER (POLİTİKALAR)
Açık Erişim Politikası
Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar dergisi açık erişimli bir dergidir, bu da
tüm içeriğin kullanıcıya veya kurumuna ücretsiz olarak sunulduğu anlamına
gelir. Kullanıcılar, yayıncıdan veya yazardan önceden izin almaksızın
makalelerin tam metinlerini okuyabilir, indirebilir, kopyalayabilir,
dağıtabilir, yazdırabilir, arayabilir veya bunlara bağlantı verebilir veya
bunları başka herhangi bir yasal amaç için kullanabilir. Bu, BOAI'nin açık
erişim tanımına uygundur.
Lisans Politikası
Dergide yayınlanan tüm içerik Creative Commons Atıf-Ticari
Olmayan-Türetilemez (CC BY-NC-ND) 4.0 Uluslararası Lisansı ile
lisanslanmıştır. Bu lisans, üçüncü tarafların orijinal çalışmaya atıfta
bulundukları sürece içeriğin yayınlanan sürümünü ticari olmayan amaçlarla
herhangi bir değişiklik yapmadan kullanmalarına izin verir. Bu lisans,
dergide yayınlanan araştırmanın yayılmasını ve kullanımını teşvik etmek için
makaleye uygun şekilde atıfta bulunulması, kullanımın ticari olmaması ve
hiçbir değişiklik veya uyarlama yapılmaması koşuluyla, herhangi bir
platformda kullanım, dağıtım ve çoğaltmaya izin verir.
Telif Hakkı Politikası
Tüm yazılarla birlikte bir Telif Hakkı Sözleşmesi ve yazarlık beyan formu
gönderilmelidir. Bu formu imzalayarak yazarlar, makalenin Psikiyatride
Güncel Yaklaşımlar [Current Approaches in Psychiatry] dergisi tarafından
yayınlanmak üzere kabul edilmesi durumunda, üçüncü tarafların içeriğin
yayıncı sürümünü orijinal çalışmaya uygun şekilde atıfta bulunarak ticari
olmayan amaçlarla paylaşmasına izin veren Creative Commons
Atıf-Ticari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY-NC-ND 4.0) altında
lisanslanacağını kabul ederler.
Yazarlar, makalenin yayınlanmak üzere kabul edilmesi halinde, makalenin
ticari haklarını Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar
dergisine devretmeyi kabul ederler. Yazarlar, makalelerini CC-BY-NC-ND
lisansı altında üçüncü taraflarla aynı şekilde
kullanabilirler.
Şekiller, tablolar veya hem basılı hem de elektronik formatlardaki diğer
materyaller dahil olmak üzere daha önce yayınlanmış içeriği makalelerinde
kullanırken, yazarlar telif hakkı sahibinden izin almalıdır. Bu konudaki
hukuki, mali ve cezai sorumluluklar yazar(lar)a aittir.
Kendi Kendine Arşivleme Politikası
Yazarlar, yayınlandıktan sonra çalışmalarının yayınlanmış halini kurumsal
veya kişisel web sitelerinin yanı sıra açık erişim depolarında kendi
kendilerine arşivleme hakkını saklı tutar. Yazarların makalelerini
paylaşırken orijinal yayına uygun şekilde atıfta bulunmaları ve DOI
numarasını eklemeleri beklenmektedir. Buna ek olarak, yazarlardan paylaşılan
versiyondan yayıncının web sitesinin URL'sine bir bağlantı sağlamaları
istenmektedir. Bu şart, yayıncının web sitesinde çevrimiçi olarak paylaşılan
sürümün nihai yayınlanmış sürüm olduğunu doğrulayarak bilimsel kaydın
bütünlüğünü ve gerçekliğini korumayı amaçlamaktadır.
Ücret Politikası
Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar dergisinin tüm giderleri derginin kendisi
tarafından karşılanmaktadır.
Dergiye yazı gönderme, hakem değerlendirmesi ve yayın sürecinde yazarlardan
herhangi bir ücret talep edilmemektedir.
Reklam Politikası
Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, özgün web sitesinde dijital reklam kabul
etmemektedir.
Makale Değerlendirme Hakem Süreci
Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar'a gönderilen makaleler, hem yazarların hem
de hakemlerin kimlikleri gizli tutularak çift kör bir hakem değerlendirme
sürecinden geçecektir. Tarafsız bir değerlendirme süreci sağlamak amacıyla
her bir başvuru, alanında uzman en az iki dış bağımsız hakem tarafından
incelenecektir.
Başvurular öncelikle teknik bir değerlendirme sürecinden geçecek ve bu
süreçte editörlük ofisi makalenin derginin yönergelerine uygun olarak
hazırlanıp sunulduğundan emin olacaktır. Dergi kurallarına uygun olmayan
başvurular, teknik düzeltme talepleriyle birlikte gönderen yazarlara iade
edilecektir.
Dergi yönergelerine uygun olan başvurular, her bir başvurunun kapsam ve
kalite açısından dergiye uygunluğunu değerlendirecek olan Baş Editöre
atanacaktır. Dergi için uygun olmayan başvurular bu aşamada reddedilebilir.
Dergi için uygun olan makaleler için Baş Editör, makaleye hakem atayacak
olan Yardımcı Editörler ile birlikte çalışacaktır. Yardımcı Editörler
atandıktan sonra, bir makaleyi reddetmeye, hakem değerlendirme sürecine
devam etmeye veya daha fazla hakem değerlendirmesinden önce revizyonlar
talep etmeye karar verebilirler.
Yardımcı editörler, hakemler tarafından sunulan raporlara dayanan
tavsiyelerini Baş Editöre sunacaklardır. Gözden geçirilen makaleler, yeni
bir tavsiyede bulunmak için orijinal hakemlerle birlikte çalışmayı amaçlayan
Yardımcı Editörler tarafından yeniden değerlendirilecektir.
Baş Editör, tüm başvurular için karar verme sürecinde son yetkilidir. Nihai
karar yazara iletildikten sonra makalenin sonucu hakkında herhangi bir
yazışma yapılmayacaktır.
Gecikme olması durumunda, yazarlar gecikmenin nedeni hakkında
bilgilendirilecek ve makalelerini geri çekme fırsatı verilecektir.
Hakem değerlendirme süreci tamamlandığında, yazarlara makaleleri hakkındaki
editoryal kararla birlikte anonim hakem değerlendirme raporları
gönderilecektir. Hakem değerlendirme raporları herhangi bir ortamda kamuya
açık olarak yayınlanmayacaktır. Gönderilen materyal gizli kabul edilir ve
yayınlanana kadar hiçbir şekilde kullanılmamalıdır. Bir hakemin bir yazarın
fikirlerini veya verilerini kendine mal ettiğinden şüphelenilirse, Yayın
Kurulu konuyu ilgili COPE kılavuzuna uygun olarak ele alacaktır.
Yazarlar, başvuru sırasında hakem önerebilirler. Önerilen hakemlerin
makaleyi değerlendirmek üzere davet edilip edilmeyeceğine karar verme
yetkisi sadece editördedir.
Hakemlerin COPE'nin Hakemler için Etik Kılavuz ilkelerine uymaları
gerekmektedir ve bu kılavuzlar, hakemlerin hakemlik sürecinin bütünlüğünü ve
adilliğini sağlamak için uymaları gereken bir çerçeve sunmaktadır. Yayın
Kurulu, hakem değerlendirmesi manipülasyonunu en aza indirmek için COPE'un
ilgili akış şemasını takip eder. Yayınlandıktan sonra hakem değerlendirmesi
manipülasyonu şüphesi varsa, Yayın Kurulu COPE'nin uygun akış şemasını takip
edecektir.
Potansiyel hakemler, bir makaleyi değerlendirme davetini kabul etmeden önce
olası çıkar çatışmaları konusunda Editörü bilgilendirmelidir. Editörü olası
çıkar çatışmaları konusunda bilgilendirmek, potansiyel hakemi inceleme
sürecine davet edip etmeme konusunda bilinçli bir karar vermesini sağlar.
Ayrıca inceleme sürecinin bütünlüğünün ve şeffaflığının sağlanmasına da
yardımcı olur.
Editörler ve hakemler arasındaki iletişim, üçüncü taraflarla paylaşılmaması
gereken gizli bilgiler içerir.
Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, yayın kurulu üyeleri tarafından gönderilen
makalelerin hakem değerlendirme süreçlerini yürütmek üzere dış editörler
görevlendirecektir.
Bir makalenin hakem değerlendirmesi, derginin olağan politikasına istisna
teşkil ediyorsa, değerlendirme sürecinin şeffaflığını ve hesap
verebilirliğini sağlamak için makalenin aldığı değerlendirme türü makale
üzerinde gösterilecektir.
Hakem değerlendirme sürecinin 2 ila 12 hafta içinde tamamlanması
beklenmektedir.
Düzeltmeler
Baş Editör, minör revizyon veya majör revizyon gerektiren makalelerin
yazarlarına karar mektubunu gönderecektir. Karar mektubu, hakemlerin ve
editörlerin yorumlarının yanı sıra makalenin gözden geçirilmiş ve
güncellenmiş versiyonunu göndermek için son tarihi de içerecektir.
Yazarlar, makalenin gözden geçirilmiş bir versiyonunu gönderirken, hakemler
tarafından dile getirilen her bir sorunun nasıl ele alındığını ve nerede
bulunabileceğini (her bir hakemin yorumu, ardından yazarın cevabı ve
değişikliklerin yapıldığı satır numaraları) belirten ayrıntılı bir
"Hakemlere Yanıt" dosyası ve ana belgenin açıklayıcı notlarla düzenlenmiş
bir kopyasını göndermelidir.
Gözden geçirilmiş makaleler, karar mektubunda belirtilen zaman dilimi içinde
sunulmalıdır. Makalenin gözden geçirilmiş versiyonu belirlenen süre içinde
teslim edilmezse, revizyon seçeneği iptal edilebilir. Gönderen yazar(lar) ek
süreye ihtiyaç olduğunu düşünüyorlarsa, ilk süre dolmadan uzatma talebinde
bulunmalıdırlar.
Yayın Etiği (Genel-Yazarlar İçin)
Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, Committee on Publication Ethics (COPE)
kılavuzları, Bilimsel Yayıncılıkta Şeffaflık ve En İyi Uygulama İlkeleri
(COPE, DOAJ, OASPA, WAME ortak bildirisi) ve ICMJE tarafından Tıp
Dergilerinde Bilimsel Çalışmaların Yürütülmesi, Raporlanması, Düzenlenmesi
ve Yayınlanması için Öneriler de dahil olmak üzere çeşitli kuruluşlar
tarafından ortaya konan kılavuzlara ve temel uygulamalara uymayı
amaçlamaktadır. Bu kılavuz ve tavsiyeler, bilimsel yayıncılıkta şeffaflık,
dürüstlük ve en iyi uygulamaları teşvik etmek için tasarlanmıştır. Dergi, bu
standartlara bağlı kalarak yayınladığı araştırmaların yüksek kalitede
olmasını ve bilim camiasının etik standartlarını karşılamasını sağlamayı
amaçlamaktadır.
Tanımlanabilir insan materyali ve verileri üzerinde yapılan araştırmalar da
dahil olmak üzere insan denekleri içeren tıbbi araştırmalar, katılımcılardan
bilgilendirilmiş onam alma, mahremiyet ve gizliliklerini koruma ve çalışma
katılımcılarına zarar vermekten kaçınma gibi konularda rehberlik sağlamak
için 2013 yılında değiştirilen WMA Helsinki Bildirgesi'ne uymalıdır.
Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, WAME'nin Tıp Dergileri için Yayın Etiği
Politikaları Tavsiyelerine de uymaktadır. Bu tavsiyeler, çıkar
çatışmalarının nasıl ele alınacağı, şüpheli araştırma suiistimallerinin
nasıl ele alınacağı ve hakem değerlendirme sürecinin bütünlüğünün ve
şeffaflığının nasıl sağlanacağı konusunda rehberlik sağlamaktadır. Dergi, bu
tavsiyelere uyarak yayınladığı araştırmaların en yüksek etik standartlara
uygun olmasını sağlamaya yardımcı olur.
Yazarlara, makalelerinin etik standartlara ve uygulamalara uygun olduğundan
emin olmak için EASE Yazarlar için Etik Kontrol Listesi'ni kullanmaları
tavsiye edilir.
İnsan denekleri, tıbbi kayıtlar veya insan dokularını içeren tüm araştırma
makaleleri, gerçekleştirilmeden önce kurumsal inceleme kurulu (IRB) veya
etik kurul gibi bir inceleme kurulu tarafından incelenmeli ve
onaylanmalıdır. Araştırmayı gözden geçiren ve onaylayan etik kurulun adı,
etik kurul onay numarası ve tarihi, yayınlanmak üzere gönderildiğinde
makalenin Yöntem bölümüne dahil edilmelidir. Buna ek olarak, dergi,
yazarların makale gönderim sürecinin bir parçası olarak etik kurul onayının
bir kopyasını sunmalarını istemektedir. Bunun amacı, araştırmanın uygun
şekilde incelenip onaylandığından emin olmak ve derginin araştırmanın yayın
için gerekli etik standartları karşıladığını doğrulamasını sağlamaktır.
Bir araştırma çalışması etik kurul onayından muaf tutulmuşsa (örn. hücre
hattı üzerinde yapılan çalışmalar), yazarlar etik kuruldan muafiyetin
nedenini açıklayan bir beyan sunmalıdır. Bu, araştırmanın bir etik kurul
tarafından incelendiğinden ve muafiyet kararının ilgili kılavuz ve
yönetmeliklere uygun olarak verildiğinden emin olmak içindir.
Eğer bir makale etik kurul onayı olmadan Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar'a
gönderilirse, dergi makaleyi COPE'nin Araştırma, Denetim ve Hizmet
Değerlendirmeleri kılavuzuna göre inceleyecektir. Bu kılavuz, etik kurul
onayı olmayan makalelerin nasıl ele alınacağına dair rehberlik sağlar ve
derginin araştırmanın yayınlanmasıyla ilgili riskleri ve potansiyel etik
kaygıları değerlendirmesine olanak tanır.
Dergi, etik kurul onayının eksikliğinin önemli bir sorun olduğunu tespit
ederse, makale editör incelemesinden sonra reddedilebilir. Bu, derginin
yüksek etik standartları sürdürmesini ve yalnızca bir etik kurul tarafından
uygun şekilde incelenmiş ve onaylanmış araştırmaları yayınlamasını sağlamak
içindir.
İnsan denekleri içeren araştırmalarla ilgili makaleler için, tüm
katılımcılardan yazılı bilgilendirilmiş onam alındığını belirten bir
ifadenin eklenmesi gerekmektedir. Bilgilendirilmiş onam yazılı olarak
belgelenmeli ve bilgilendirilmiş onam formunun bir kopyası ileride başvurmak
üzere araştırmacılar tarafından saklanmalıdır.
Araştırmaya 18 yaşın altındaki çocukların katılması durumunda, çocuğun
ebeveyni veya vasisi çocuk adına bilgilendirilmiş onam vermelidir. Bunun
nedeni, çocukların savunmasız bir nüfus olarak kabul edilmeleri ve
araştırmaya katılmanın risklerini ve faydalarını tam olarak anlama
kapasitesine sahip olmayabilmeleridir.
Makale bir araştırmanın veya görüşmelerin bulgularını rapor ediyorsa, yazar
katılımcıların araştırmaya katılmak için bilgilendirilmiş onay verdiklerini
ve böyle bir durum söz konusuysa kişisel bilgilerinin kaydedilmesini
onaylamış olduğunu teyit etmelidir. Alıntılar veya diğer atfedilebilir
ifadeler dahil edilmişse, bunlar kimlikten arındırılmalı veya makalede
kişinin makalede isminin geçmesini kabul ettiği belirtilmelidir.
Bilgilendirilmiş onamla ilgili bilgiler, araştırmanın nasıl yürütüldüğüne
ilişkin diğer ilgili ayrıntılarla birlikte makalenin Yöntem bölümünde
verilmelidir.
Çalışmaya katılanların gizliliğini korumak ve araştırmanın onların
mahremiyetine ve gizliliğine saygı gösterecek şekilde yürütülmesini sağlamak
yazarların sorumluluğundadır. Bu özellikle hastaların kimliğini açığa
çıkarabilecek fotoğraflar için önemlidir, çünkü bu tür fotoğrafların uygun
izin alınmadan yayınlanması, resimde yer alan bireylerin haklarını büyük
olasılıkla ihlal edecektir.
Fotoğraflarda yer alan hastaların kimliğini korumak için, yazarlar
hastalardan veya yasal temsilcilerinden imzalı onay belgesi almalıdır. Bu
belgeler, hastaların fotoğrafların yayınlanmasına izin verdiklerini
belirtmeli ve fotoğrafların kullanımına ilişkin her türlü kısıtlama veya
koşulu belirtmelidir. Fotoğraflar için yayın onayına ilişkin bilgiler
makalenin Yöntem bölümünde verilmelidir.
Hayvanları içeren çalışmalar için, araştırma protokollerinin bir etik
kuruldan onay alınması gerekmektedir. Etik kurul, araştırma protokollerinin
Laboratuvar Hayvanlarının Bakımı ve Kullanımı Kılavuzu (8. baskı, 2011) ve
Hayvanları İçeren Biyomedikal Araştırmalar için Uluslararası Kılavuz İlkeler
(2012) gibi ilgili kılavuz ve yönetmeliklere uygun olduğundan emin olmak
için protokolleri gözden geçirmelidir. Bu kılavuzlar, hayvanları içeren
araştırmaların etik ve insani bir şekilde nasıl yürütüleceğine dair
ayrıntılı bilgi sağlar ve bu tür araştırmalar için yaygın olarak standart
olarak kabul edilir.
Yazarlar, acı ve ıstırabı önlemek için alınan önlemler de dahil olmak üzere,
makalelerinde hayvanlara etik muamele hakkında ayrıntılı bilgi vermelidir.
Yazarlar, bu bilgileri açık ve kapsamlı bir şekilde sunmalarına yardımcı
olmak üzere tasarlanmış olan ARRIVE kontrol listesini kullanabilirler.
Hayvanlara etik muamelenin yanı sıra, yazarlar acı ve ıstırabı önlemek için
alınan tedbirler hakkında da bilgi vermelidir. Bu, araştırmanın insancıl bir
şekilde yürütülmesini sağlamak ve okuyucuların araştırmanın ilgili etik
standartları karşıladığını doğrulamasına olanak tanımak içindir.
Yayın Etiği ve Yayın Malpraktisi Bildirimi
(Detaylı)
Dergimiz "Psikiyatride Günceli Yaklasimlar-Psikiyatride Güncel Yaklasimlar"
için bir makalenin hakemli bir dergide yayımı temel bir modeldir. Yayınlama
eylemine dahil olan tüm taraflar için beklenen etik davranış standartları
üzerinde anlaşmak gereklidir: yazar, dergi editörü, hakem ve yayıncı. Etik
kurallarımız COPE'nin Dergi Editörleri için En İyi Uygulama Kılavuzuna
dayanmaktadır.
Editörler
Yayın kararları
Editör, dergiye gönderilen makalelerden hangilerinin
yayınlanacağına karar vermekten sorumludur. Editör, derginin yayın kurulunun
politikaları tarafından yönlendirilir ve iftira, telif hakkı ihlali ve
intihal ile ilgili olarak o sırada yürürlükte olan yasal gereklilikler
doğrultusunda hareket eder.
Editör bu kararı verirken diğer editörlere veya hakemlere danışabilir.
Adil davranış
Bir editör, yazarların ırkı, cinsiyeti, cinsel yönelimi, dini inancı, etnik
kökeni, vatandaşlığı veya siyasi felsefesine bakmaksızın, yazıları her zaman
düşünsel içeriklerine göre değerlendirir.
Gizlilik
Editör ve herhangi bir editör ekibi, gönderilen bir makale hakkındaki
herhangi bir bilgiyi, uygun biçimde, sorumlu yazar, hakemler, potansiyel
hakemler, diğer editöryal danışmanlar ve yayıncı dışında kimseye
açıklamamalıdır.
Açıklama ve çıkar çatışmaları
Gönderilen bir makalede ifşa edilen yayınlanmamış materyaller, yazarın açık
yazılı izni olmadan bir editörün kendi araştırmasında kullanılmamalıdır.
Hakemler
Editoryal Kararlara Katkı
Hakem değerlendirmesi, editöre editoryal kararlar almasında
yardımcı olur ve yazarla kurulan editoryal iletişim yoluyla da yazara
makaleyi geliştirmesinde yardımcı olabilir.
Zamanında Değerlendirme
Bir makalede rapor edilen araştırmayı incelemek için yeterli
olmadığını düşünen veya hızlı bir şekilde incelenmesinin imkansız olacağını
bilen seçilmiş herhangi bir hakem, editörü bilgilendirmeli ve hakemlik
sürecinden çekilmelidir.
Gizlilik
İncelenmek üzere alınan tüm yazılar gizli belgeler olarak ele alınmalıdır.
Editör tarafından izin verilmedikçe başkalarına gösterilmemeli veya
tartışılmamalıdır.
Tarafsızlık Standartları
Değerlendirmeler objektif bir şekilde yapılmalıdır. Yazara yönelik kişisel
eleştiriler yapılması uygun olmayacaktır. Hakemler görüşlerini destekleyici
gerekçelerle birlikte açıkça ifade etmelidir.
Kaynakların Belirtilmesi
Hakemler, yazarlar tarafından atıfta bulunulmamış konuyla bağlantılı
yayınlanmış çalışmaları tespit etmelidir. Bir gözlem, türetme veya argümanın
daha önce rapor edildiğine dair herhangi bir ifadeye ilgili atıf eşlik
etmelidir. Hakemler ayrıca, değerlendirilmekte olan makale ile kişisel bilgi
sahibi oldukları diğer yayınlanmış makaleler arasındaki önemli benzerlik
veya örtüşmeleri editörün dikkatine sunmalıdır.
Bilgilendirme ve Çıkar Çatışması
Hakem değerlendirmesi yoluyla elde edilen ayrıcalıklı bilgi veya fikirler
gizli tutulmalı ve kişisel menfaat için kullanılmamalıdır. Hakemler,
yazarlardan, şirketlerden veya makalelerle bağlantılı kurumlardan herhangi
biriyle rekabetçi, işbirlikçi veya diğer ilişkilerden veya bağlantılardan
kaynaklanan çıkar çatışmalarının olduğu makaleleri değerlendirmemelidir.
Yazarlar
Bildirim standartları
Orijinal araştırma çalışmalarının yazarları, yapılan çalışmanın doğru bir anlatımının yanı sıra önemine ilişkin objektif bir tartışma da sunmalıdır. Altta yatan veriler makalede doğru bir şekilde yansıtılmalıdır. Bir makale, başkalarının çalışmayı tekrarlamasına izin verecek kadar detaya ve kaynaklara sahip olmalıdır. Hileli veya bilerek yanlış ifadeler etik dışı davranışı oluşturur ve kabul edilemez.
Veri Erişimi ve Saklanması
Yazarlardan, editoryal inceleme için makaleyle bağlantılı ham verileri sağlamaları istenir ve mümkünse bu tür verilere (ALPSP-STM Veri ve Veritabanları Bildirimi ile tutarlı olarak) kamuya açık erişim sağlamaya ve her durumda bu verilerin yayınlanmasından sonra makul bir süre saklanmasına hazır olmalıdırlar.
Orijinallik ve İntihal
Yazarlar, tamamen özgün çalışmalar yazdıklarından ve başkalarının çalışmalarını ve/veya sözlerini kullanmışlarsa, bunların uygun şekilde alıntılandığından veya kaynak gösterildiğinden emin olmalıdır.
Çoklu, Gereksiz veya Eşzamanlı Yayın
Bir yazar temelde aynı araştırmayı anlatan makaleleri birden fazla dergide veya birincil yayın olarak yayınlamamalıdır. Aynı makalenin aynı anda birden fazla dergiye gönderilmesi etik olmayan bir yayıncılık davranışıdır ve kabul edilemez.
Kaynakların Gösterilmesi
Başkalarının çalışmaları için her zaman uygun şekilde kaynak gösterilmelidir. Yazarlar, bildirilen çalışmanın niteliğinin saptanmasında etkili olan yayınlara atıfta bulunmalıdır.
Makale Yazarlığı
Yazarlık, sunulan çalışmanın kurgulanması, tasarlanması, yürütülmesi veya yorumlanmasına önemli katkıda bulunan kişilerle sınırlı olmalıdır. Belirgin katkıları olan herkes ortak yazar olarak listelenmelidir. Araştırma projesinin belirli önemli yönlerine katılmış olan başka kişiler varsa, bunlar da belirtilmeli veya katkıda bulunanlar olarak listelenmelidir. Sorumlu yazar, tüm uygun ortak yazarların makaleye dahil edildiğinden ve uygun olmayan ortak yazarların bulunmadığından ve tüm ortak yazarların makalenin son halini görüp onayladığından ve yayınlanmak üzere gönderilmesini kabul ettiğinden emin olmalıdır.
Riskler ve İnsan veya Hayvan Denekleri
Çalışmada, kullanılması olağandışı tehlikeler içeren kimyasallar, prosedürler veya ekipmanlar kullanılmışsa, yazar bunları makalede açıkça belirtmelidir.
Bilgilendirme ve Çıkar Çatışmaları
Tüm yazarlar, makalelerinin sonuçlarını veya yorumunu etkileyebilecek herhangi bir mali veya diğer önemli çıkar çatışmasını makalelerinde açıklamalıdır. Proje için tüm finansal destek kaynakları açıklanmalıdır.
Dergimiz, yazarların ve bir makalenin değerlendirme sürecinde yer alan
kişilerin, süreçteki sorumluluklarını gereksiz yere etkileyebilecek (veya
makul bir şekilde etkileyebileceği düşünülebilecek) mevcut veya potansiyel
çıkar çatışmalarını açıklamalarını şart koşmaktadır. Beyan edilmesi gereken
çıkar çatışması türleri arasında mali bağlar, akademik taahhütler, kişisel
ilişkiler ve kurumsal bağlantılar yer almaktadır. Potansiyel çıkar
çatışmalarını açıklamak için, ICMJE Potansiyel Çıkar Çatışması Açıklama
Formu doldurulmalı ve katkıda bulunan tüm yazarlar tarafından
gönderilmelidir. Editörlerin, yazarların veya hakemlerin potansiyel çıkar
çatışması durumları, COPE Çıkar Çatışması Akış Şemaları ve ICMJE Çıkar
Çatışması yönergeleri kapsamında derginin Yayın Kurulu tarafından çözülür.
Çıkar çatışmasının yanı sıra, araştırmayı yürütmek için alınan tüm mali
destek, makale gönderilirken beyan edilmelidir. Fon sağlayıcının
araştırmadaki rolü de beyan edilmelidir.
Yayınlanan çalışmalardaki temel hatalar
Bir yazar kendi yayınlanmış çalışmasında önemli bir hata veya yanlışlık fark
ettiğinde, dergi editörünü veya yayıncıyı derhal bilgilendirmek ve makaleyi
geri çekmek veya düzeltmek için editörle işbirliği yapmak yazarın
yükümlülüğündedir.
Plagiarizm (İntihal) ve Etik İhlaller
Kasıtlı olsun ya da olmasın, intihal ciddi bir ihlaldir. İntihal,
fikirlerin, metinlerin, verilerin ve diğer yaratıcı çalışmaların (örneğin
tablolar, şekiller ve grafikler) kopyalanması ve uygun şekilde atıfta
bulunulmadan orijinal araştırma olarak sunulmasıdır. İntihali, bir makalenin
başka bir çalışmayı en az %25 benzerlikle ve kaynak göstermeden yeniden
üretmesi olarak tanımlıyoruz. Makalenin kabulünden önce/sonra veya
yayınlanmasından sonra intihal kanıtı bulunursa, yazara savunma için bir
şans verilecektir. Savunmalar tatmin edici bulunmazsa, makale geri çekilecek
ve yazara sorumlu Editör(ler) tarafından belirlenecek bir süre boyunca
makale yayınlamama cezası verilecektir.
Dergi, bu tür etik dışı uygulamaları önlemek için her gönderiyi
www.ithenticate.com adresindeki özel yazılımla en az iki kez (değerlendirme
sürecinde ve kabulden sonra) intihal açısından kontrol eder.
Tüm gönderiler, hakem değerlendirmesi ve/veya üretim süreçleri sırasında
benzerlik tespit yazılımı (Crossref Similarity Check Powered by iThenticate)
tarafından birçok kez taranır.
Başkalarının (veya kendinizin) önceki çalışmalarını tartışırken, materyali
her durumda doğru şekilde alıntıladığınızdan emin olun.
Yazarların, aşağıda örneklendirilen her türlü intihal ve etik ihlalden
kaçınmaları önemle tavsiye edilir.
- Alıntı manipülasyonu: Bir yazarın, derginin veya başka bir yayının aldığı
atıf sayısını, kendine atıfta bulunma, aynı dergideki makalelere aşırı
atıfta bulunma veya bunlara onursal atıflar ekleme veya atıf istifleme gibi
çeşitli yollarla manipüle etme uygulaması.
- Öz-intihal (metin geri dönüşümü): Yazarın önceki yayınlarından üst üste
binen bölümleri veya cümleleri uygun şekilde atıf yapmadan kullanma
uygulaması. Bu, bir başkasının çalışmasını (bu durumda yazarın kendi
çalışmasını) uygun şekilde atıfta bulunmadan kullanmayı içerdiği için bir
tür intihal olarak kabul edilir.
- Salamlama/ dilimleme: Bir araştırma çalışmasından elde edilen aynı
verilerin birkaç farklı makalede kullanılması. Bir çalışmanın aynı
hipotezlerinin, popülasyonunun ve yöntemlerinin birden fazla makalede rapor
edilmesini içerdiği için etik dışı olarak kabul edilir.
- Veri uydurma: Verilerin veya deneylerin toplanması sırasında hiç
gerçekleşmemiş verilerin eklenmesi. Bu, yanlış veya yanıltıcı bilgilerin
gerçek verilermiş gibi sunulmasını içerdiğinden bir tür araştırma
usulsüzlüğü olarak kabul edilir.
- Veri Manipülasyonu/Sahtecilik: Yanlış bir izlenim vermek amacıyla
araştırma verilerini manipüle etme uygulaması. Bu, görüntülerin manipüle
edilmesini, aykırı değerlerin veya "uygunsuz" sonuçların çıkarılmasını, veri
noktalarının değiştirilmesini ve diğer manipülasyon biçimlerini içerebilir.
Yanlış veya yanıltıcı bilgilerin gerçek verilermiş gibi sunulmasını içerdiği
için bu da bir tür araştırma usulsüzlüğü olarak kabul edilir.
İntihal, atıf manipülasyonu veya veri tahrifatı/uydurması gibi iddia edilen
veya şüphelenilen araştırma usulsüzlükleri durumunda, Yayın Kurulu,
iddiaların veya şüphelerin adil, şeffaf ve tutarlı bir şekilde ele
alınmasını sağlamak için uygun COPE akış şemalarını izleyecektir.
Yazarlık
Yazar olarak listelenen tüm kişiler, Uluslararası Tıp Dergisi Editörleri
Komitesi (ICMJE) tarafından önerilen yazarlık kriterlerini karşılamalıdır.
ICMJE, yazarlığın aşağıdaki dört kritere dayanmasını önermektedir:
1. Çalışmanın tasarlanması veya kurgulanmasına ya da çalışma için verilerin
elde edilmesi, analizi veya yorumlanmasına önemli katkıda bulunulması.
2. Çalışmanın taslağını hazırlamak veya önemli düşünsel içerik açısından
eleştirel bir şekilde gözden geçirmek.
3. Yayınlanacak versiyonun son onayı.
4. Çalışmanın herhangi bir bölümünün doğruluğu veya bütünlüğü ile ilgili
soruların uygun şekilde araştırılmasını ve çözülmesini sağlamak için
çalışmanın tüm yönlerinden sorumlu olmayı kabul etme.
Yazarlar, çalışmanın kendi yaptıkları kısımlarından sorumlu olmanın yanı
sıra, tüm yazarların katkılarının doğru ve uygun bir şekilde kabul
edilmesini sağlamak için çalışmanın belirli diğer kısımlarından hangi ortak
yazarların sorumlu olduğunu da belirleyebilmelidir. Yazarlar, başvuru
sırasında bireysel katkılar hakkında bilgi vermek için CRediT'i (Katkıda
Bulunan Rolleri Taksonomisi) kullanabilirler. Tüm yazarların, sorumlu yazar
tarafından paylaşılan bireysel katkıları üzerinde mutabık kalmaları
beklenmektedir. Yazarların katkı beyanı makalenin son halinde
yayınlanacaktır ve çalışmaya yapılan katkıları doğru bir şekilde
yansıtmalıdır.
Ayrıca, yazarlar ortak yazarlarının katkılarının bütünlüğüne güvenmelidir.
Bu, ortak yazarların araştırmayı etik ve sorumlu bir şekilde yürüttüklerine
ve makalede sunulan veri ve sonuçların doğru ve dürüst olduğuna güvenmeleri
gerektiği anlamına gelir.
Yazarlık kriterlerinin dördünü de karşılamayan kişiler makaleye yazar olarak
dahil edilmemelidir. Bununla birlikte, bu kişilerin katkılarını tanımak ve
araştırmaya kimlerin dahil olduğu konusunda şeffaflık sağlamak amacıyla,
araştırmaya yaptıkları katkılar için makalenin başlık sayfasında yine de
teşekkür edilebilir.
Yayın kurulu hayalet, onursal veya hediye yazarlık durumundan şüphelenirse,
başvuru askıya alınacak ve ilgili COPE akış şeması ile yazarlık ve katkıda
bulunmaya ilişkin COPE Politikası izlenecektir.
Yazar Değişikliği İstemleri
Yazarların çıkarılması veya eklenmesi ya da yazar sıralamasında değişiklik
yapılması gibi yazarlık değişiklik talepleri, değişikliğin nedenlerini
belirten bir mektupla birlikte editörlük ofisine iletilmelidir. Mektup,
çıkarılanlar da dahil olmak üzere tüm yazarlar tarafından imzalanmalıdır.
Dergi Yayın Kurulu, yazar değişikliklerine ilişkin tüm talepleri, ilgili
COPE akış şeması yönergelerini izleyerek tutarlı ve şeffaf bir şekilde ele
alacaktır. Bu prosedürler, araştırmanın bütünlüğünü ve ilgili tüm yazarların
itibarını korumak için uygulanmaktadır.
Çıkar Beyanı
Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, yazarların potansiyel çıkar çatışmaları
hakkında bilgi sahibi olmak için ICMJE Bildirim Formunun her makaleye
katkıda bulunan tüm yazarlar tarafından doldurulmasını ve sunulmasını
gerektirir.
Ayrıca, gönderilen makalelerin hakem değerlendirme sürecinde yer alan
kişilerin, potansiyel önyargıya yol açabilecek mevcut veya potansiyel rakip
çıkarlarını açıklamalarını gerektirir ve teşvik eder.
Yayın Kurulu, editörlerin, yazarların veya hakemlerin potansiyel çıkar
çatışması durumlarını ilgili COPE akış şemaları ve ICMJE tavsiyeleri
kapsamında ele alacaktır.
Makale Hazırlamada Yapay Zekanın (AI) Rolü
Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, makale hazırlamada yapay zeka ve yapay zeka
destekli teknolojinin kullanımına ilişkin olarak Yayın Etiği Komitesi (COPE)
tarafından belirlenen yönergeleri takip etmektedir. Yazarlık, yalnızca
insanlar tarafından gerçekleştirilebilecek bir dizi görevi kapsar ve
yazarlar, makalenin özgünlüğünü sağlamaktan ve yazarlık için gerekli
niteliklere sahip olmaktan sorumludur. AI, makale yazma sürecinde dil
düzeltmeleri için kullanılabilirken ( bu durum makalede açıkça
belirtilmelidir), makalenin özgünlüğünü ve kalitesini korumak için gerekli
olduğundan yazar olarak dahil edilemez.
Finansal Bildirim
Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, yazarların araştırmalarını yürütmek için
aldıkları her türlü mali desteği açıklamalarını zorunlu kılmaktadır. Bu
bilgi, makale dergiye gönderildiğinde verilmesi gereken fonlama beyanına
dahil edilmelidir.
Fonlama beyanı, fon veren kurumların adlarını, hibe numaralarını ve her bir
fon verenin araştırmadaki rolünün bir açıklamasını içermelidir. Eğer fon
sağlayıcının araştırmada herhangi bir rolü yoksa, bu durum da fonlama
beyanında belirtilmelidir. Bu bilgi, okuyucuların araştırmada var olabilecek
potansiyel önyargıları ve çıkar çatışmalarını anlamaları açısından
önemlidir.
Yayın Sonrası Düzeltme Talepleri ve Geri Çekmeler
Yayın sonrası tüm düzeltme talepleri editoryal incelemeye tabidir. Yayın
kurulu talebi inceleyecek ve düzeltmenin gerekli ve uygun olup olmadığına
karar verecektir. Bir düzeltmeyi yayınlama kararı, hatanın niteliğine,
makale üzerindeki potansiyel etkisine ve destekleyici kanıtların
mevcudiyetine dayanacaktır. Yayın kurulu, kararını vermek için gerektiğinde
yazarlara, hakemlere ve diğer uzmanlara da danışabilir. Düzeltme talebi
onaylanırsa, makale derginin arşivinde düzeltilecektir.
Yayın Kurulu vakaları dergi politikaları, ICMJE ve COPE yönergelerine uygun
olarak inceler.
Usulsüzlük iddiaları doğrudan ihbarcılar tarafından yapılırsa, Yayın Kurulu
ilgili COPE akış şemasını izleyecektir. Dergi, bir sosyal medya sitesinde
yayınlanan bir makale hakkında endişeler dile getirildiğinde muhbirlere
nasıl yanıt verileceğine ilişkin COPE akış şemasına uygun hareket edecektir.
Olası etik ihlalleri soruşturmak için yayın kurulu, soruşturmaları daha
verimli ve etkili bir şekilde yürütmek amacıyla diğer genel yayın
yönetmenleriyle bilgi paylaşabilir. Genel yayın yönetmeni ile iletişim
kurulması gerekiyorsa, yayın kurulu ilgili COPE tavsiyelerine uyacaktır.
Gerekirse dergi, araştırmacıların şüpheli kusurlu davranışlarını bildirmek
ve bu endişeleri destekleyecek kanıtlar sunmak için kurumlarla da iletişime
geçebilir ve bu süreçte COPE yönergelerini izler.
Etik ihlal şüphesi durumunda, editörler vakayı COPE yönergelerine göre
soruşturacaktır. Soruşturma endişeyi doğrularsa, editörler bir geri çekme
bildirimi yayınlayabilir. Geri çekme bildirimi dergide yayınlanacak ve
makalenin kaydı geri çekmeyi yansıtacak şekilde güncellenecektir. Makale
derginin arşivinde kalmaya devam edecek, ancak geri çekildiği açıkça
belirtilecektir. Makalenin kaydı, geri çekmeyi yansıtacak şekilde ilgili
indekslerde de güncellenecektir.
Geri Çekme Talepleri
Bir makale için geri çekme talepleri derginin yayın kurulu tarafından
değerlendirilir. Bir makalenin geri çekilmesini talep etmek için, yazarların
tüm yazarlar tarafından imzalanmış, taleplerini ve geri çekme nedenlerini
belirten bir mektubu dergi editörüne göndermeleri gerekir. Yayın kurulu daha
sonra talebi inceleyecek ve yazarlar tarafından sağlanan gerekçelere
dayanarak bir karar verecektir. Talebin onaylanması halinde makale dergiden
geri çekilecek ve karar yazarlara bildirilecektir. Yazarların, geri çekme
talebi onaylanana kadar çalışmalarını değerlendirme için başka bir dergiye
göndermemeleri gerektiğini unutmamak önemlidir. Bu, olası çıkar
çatışmalarını veya yayın tekrarını önlemek içindir.
İtiraz ve Şikâyet
Derginin yayın kurulu, COPE'nin kılavuz ilkeleri ve tavsiyelerine uygun
olarak itiraz ve şikayetleri ele almaktan sorumludur. Bir yazarın itiraz
veya şikayeti varsa, endişelerini tartışmak için doğrudan editörlük ofisi
ile iletişime geçmelidir. Yayın kurulu vakayı inceleyecek ve COPE
yönergelerine göre bir karar verecektir.
Baş editör, tüm itiraz ve şikayetler için karar verme sürecinde nihai
yetkiye sahiptir. Derginin, bilimsel kayıtların bütünlüğünü korumak amacıyla
itiraz ve şikayetleri ele almak için adil ve şeffaf bir süreç izlediğini
belirtmek önemlidir.
Ön Baskı (preprint) Politikası
Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, ön baskıları (preprint) önceden yayımlanmış
makale olarak kabul etmemektedir, bu da yazarların çalışmalarını dergiye
göndermeden önce bulgularını ticari olmayan bir ön baskı sunucusunda
sunmalarına ve tartışmalarına izin verildiği anlamına gelmektedir.
Bununla birlikte, yazarlar ilk gönderim sürecinde makalelerinin ön baskı
sunucusundaki kaydını DOI ile birlikte dergiye vermelidir.
Makale kabul edilir ve dergide yayınlanırsa, arşivlenmiş ön baskıyı
güncellemek ve makalenin yayınlanmış versiyonuna bağlamak yazarların
sorumluluğundadır. Bu, okuyucuların en güncel ve doğru bilgilere kolayca
erişebilmelerini sağlamaya yardımcı olur.
İzin Politikası
Derginin içeriği Creative Commons Atıf-Ticari Olmayan- Türetilemez 4.0
Uluslararası Lisansı (CC BY-NC-ND 4.0) altında lisanslanmıştır.
Bu lisans kapsamında kullanıcılar, orijinal yazara ve dergiye uygun şekilde
atıfta bulunmak koşuluyla, derginin yayınlanan içeriğini herhangi bir
değişiklik yapmadan ticari olmayan amaçlarla paylaşabilir, uyarlayabilir,
çoğaltabilir ve dağıtabilir.
Dergi içeriğinin ticari kullanımı için Dergi Ofisi'nden izin alınması
gerekir ve bu izin ücrete veya kısıtlamalara tabi olabilir.
Veri Paylaşım Politikası
1 Haziran 2024 tarihinden itibaren klinik araştırmaların kaydı için veri
paylaşım beyanı gerekmektedir. Yazarların, bir klinik araştırmanın
sonuçlarını bildiren makaleler için bir veri paylaşım beyanı sağlamaları
gerekmektedir. Veri paylaşım beyanı, ICMJE veri paylaşım politikasına göre
aşağıdaki maddeleri belirtmelidir:
- Kimliksizleştirilmiş bireysel katılımcı verilerinin paylaşılıp
paylaşılmayacağı
- Özellikle hangi verilerin kullanıma sunulacağı
- Ek, ilgili belgelerin de sağlanıp sağlanmayacağı
- Verilerin ne zaman erişilebilir olacağı ve ne kadar süreyle erişilebilir
kalacağı
- Kimin erişebileceği, analizin amacı ve verilerin elde edilme mekanizması
da dahil olmak üzere verilere erişim kriterleri
Yazarların ICMJE veri paylaşım örneklerini şu adresten kontrol etmeleri
önerilir
http://www.icmje.org/recommendations/browse/publishing-and-editorial-issues/clinical-trial-registration.html
Bir klinik araştırmayı Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar'a göndeririken,
- Yazarların ICMJE önerilerine ve yukarıdaki talimatlara göre kamuya açık
bir kayıt sistemine kayıt yaptırmaları gerekmektedir.
- Kayıt sisteminin adı ve kayıt numarası ilk gönderim sırasında Başlık
Sayfasında belirtilmelidir.
- Yazarlar paylaşmayı planlamasalar bile veri paylaşım beyanı da Başlık
Sayfasında belirtilmelidir.
Derginin klinik çalışma ve veri paylaşım politikası Haziran 2024'ten
itibaren gönderilen makaleler için geçerli olacaktır.
Yasal Uyarı
Dergide yayınlanan makalelerde ifade edilen ifadeler veya görüşler,
editörlerin, yayın kurulunun ve/veya yayıncının görüşlerini değil,
yazar(lar)ın görüşlerini yansıtmaktadır. Editörler, yayın kurulu ve yayıncı,
yazıların içeriğinden sorumlu değildir ve bu yazılarda ifade edilen
görüşleri onaylamak zorunda değildir. Çalışmalarının doğru ve iyi
araştırılmış olmasını sağlamak yazarların sorumluluğundadır ve yazılarında
ifade edilen görüşler kendilerine aittir. Editörler, yayın kurulu ve yayıncı
sadece yazarların çalışmalarını bilimsel toplulukla paylaşmaları için bir
platform sağlamaktadır.